Dag 55

Gedachtenspinsels
Steeds vaker denken mijn vrouw en ik hardop na over hoe het wijndomein er straks uit komt te zien. Gedachten die het wijnbedrijf tot leven wekken en de lust om wijnboer te worden vergroten. Vele van die ideeën zijn verre van fantastisch, ze zijn zonder al te hoge investeringen realiseerbaar.

En al deze gedachtenspinsels wil ik in dit blog vastleggen, om ze straks bij de hand te hebben, als het werk in uitvoering wordt. Er ontstaat een heel pakket aan inspiratiebronnen, door deze teksten, door de foto’s die ik pin, door de knipsels die we thuis verzamelen, en zo verder. Ik zie een brown paper session voor me, waarbij we samen alle spinsels op een grote tafel leggen en daaruit de beste/ mooiste/ meest realiseerbare zoeken en op de muur kleven. Daarmee maken we een logische en behapbare subset van de stortvloed aan ideeën – die we nu al hebben.

Er was eens...
Mijn vrouw en ik zaten die dag aan de tafel, achter in de briljante camper van twee dierbare vrienden. Dat weekeinde, aan het einde van mei 2012, hadden zij ons getrakteerd op een uitje, in een B&B in de buurt van Chaam. Op de terugweg daarvan hebben we wijngaard Dassemus bezocht. Daar hebben we in de stalende zon de gaard en het bedrijf bekeken en gesproken met de eigenaar. Aan die tafel keken we elkaar aan en spraken nagenoeg gelijk de vurige wens uit zoiets voor onszelf te willen!

... een wijngaard in Chaam
De ontvangstruimte van de Dassemus staat in het geheugen gegrift. Een ruimte waarin je bezoekers, gasten en klanten van de wijngaard kan ontvangen. Een ruimte voor gesprekken, proeverijen, workshops, en in onze ideeën zelfs een kroegje of ruimte voor het diner. Deze ruimte hebben we stukje bij beetje aangepast en in gedachten gemorpht naar onze smaak. Voor de beeldvorming het origineel:

Het proeflokaal van wijngaard Dassemus te Chaam

Inrichting en gebruik van de wijnkelder
Op het boeren wijnbedrijf willen we graag alle onderdelen open stellen voor het publiek en ruimtes handig combineren tot multifunctionele verblijven. Ruimtes die functie én rust uitstralen, waar arbeid en ontspanning samen komen.

Zo zie ik voor me dat de wijnkelder – de plek in het wijnbedrijf waar de druif wordt omgezet naar het Goddelijke Vocht – gecombineerd wordt met de ontvangstruimte. Bijvoorbeeld een grote boeren schuur, met een noordelijk en een zuidelijk gedeelte.

Ene kant
Aan de zuidkant - net zoals op de foto – een gedeeltelijk glazen wand en dak, met tegen de rand ruimte voor kruiden en wijnranken. Wijnranken van een meer klassiek type, die het normaal gezien in Nederland niet zo goed doen.

Andere ranken dan in de gaard, waar ik voor me zie vooral de nieuwe rassen aan te planten en niet die soorten die al in de klassieke gebieden van Frankrijk en Duitsland groeien. Want de grote wijnen van de gaard moeten juist iets anders zijn! Maar dan juist hier, in de ontvangstruimte, een paar klassieke soorten, ook om aan bezoekers het verschil te kunnen laten zien en misschien kleine speciale batches van te maken.

Achter tegen de glazen wand bijvoorbeeld een rij ranken, Guyot gesnoeid, laag gehouden. Daarvoor een rij hoog opgesnoeide ranken in een Geneva curtain, hangend tegen het glazen dak. Nog voor de laatste rij - die vol staat met geurige kruiden - een rij van niet te veel wijnranken, die vooral niet gesnoeid wordt, maar meer geleid, langs dak, plafond en verder, zoals hier in dit steegje in Maastricht, waarbij de eigenaar een enkele stam helemaal langs het dakterras geleid:


Hoe je ranken kan geleiden

Onder al dit geweld van glas en groen staan dan grote, lange tafels, waar de gasten zicht hebben op de wijnkelder.

Andere kant
Aan de noordkant, goed geïsoleerd, een stuk dieper in de grond, geklimatiseerd en achter een gedeeltelijk glazen wand: de wijnkelder. De apparaten en tanks die in deze functionele ruimte thuis horen, zijn niet allemaal per se heel mooi en romantisch van opzet. Maar met half hoge muurtjes op de juiste plaats kan het mooie geaccentueerd worden en het lelijkste gemaskeerd.

En de list is, mijns inziens, om vooral gebruik te maken van hetgeen de functie biedt. In dit geval zie ik vooral het oude van een mooie Hollandsche boerderij voor me, met het metaal van de machines en tanks en het hout van vaten en dakconstructie. In de bouwstijl en inrichting wil ik hiervan goed gebruik maken:


Oud ontmoet nieuw (STAM te Gent)

Inrichting
De ontvangstruimte bevat een aantal zones. Achterin een kleine bieb van wijnboeken, maar ook kookboeken, geschiedenis, tuinieren en reizen:


Het begin van de bieb

Toog en open keuken aan de voorkant. Gemaakt van wijnflessen, of vaten, of oude wijnkistjes:

Wijnbar R55 Wienkontor in Maastricht

In het zicht, tegen de wand of in de vloer onder de tafels, de opslag van de wijnen op het domein. Dat zijn de wijnen van de gaard die liggen te rijpen, maar ook de wijnen die ik inkoop van ‘lokale boeren’ – lokaal zo ongeveer tot en met Loire, Bourgogne, Elzas, Pfalz en Moezel:

Wijnbar R55 Wienkontor in Maastricht

Dag 47

Dag 1 van de Wijngaardenierscursus

Afgelopen zaterdag heb ik voor het eerst met beide voeten in de modder gestaan. Letterlijk en figuurlijk! Het was de eerste dag van de wijngaardenierscursus, gegeven door Fred Lorsheid van Wijndomein De Vier Ambachten te Simonshaven. Een goed begin aan een belangrijk stuk van mijn onderzoek: hoe ervaar ik de praktijk van het wijnbedrijf?

De cursusdag stond in het teken van de wintersnoei. In de ochtend stond de theorie op het programma, in de middag de praktijk. Beide waren zeer geanimeerd; Fred praat alles aan elkaar! Soms geeft hij het beeld dat hij zo ver van het onderwerp afwijkt, dat hij de weg terug naar de stof van de dag nooit meer zou kunnen vinden!

Niets is minder waar. Alle vragen worden uitgebreid en duidelijk beantwoord, maar uiteindelijk weet Fred via een mooi ommetje altijd weer terug te komen op het onderwerp van de dag.


Fred licht de wintersnoei toe op een dubbel gordijn

De dag werd afgesloten met het proeven van Cabernet Mozaïek, één van Freds eigen wijnen. Op de site wordt deze omschreven als een zware donkere paars rode, zeer volle wijn, kan nog enkele jaren rijpen, onze specialiteit, de enige in Nederland! Lijkt op Medocwijn. De wijn is een letterlijke mozaik cuvee, gemaakt van de vele Cabernets die op de gaard worden verbouwd. Bijzonder en gedurfd!

Business Plan
De dag heeft mij een aantal inzichten gegeven. Een belangrijke daarvan is de combinatie van een stukje gedachtengoed van René van Druenen en Fred Lorsheid gecombineerd. Het resulteert in een outside-in redenatie voor de druifstokkeuze, als onderdeel voor het business plan.
1. Bedenk welke wijnen je goed denkt te kunnen vermarkten.
2. Bedenk welke wijnen je daarvoor wilt maken.
3. Bedenk welke snoeimethodiek je wilt gaan gebruiken.
4. Kies druifsoorten die passen bij de wijnen die je wil gaan maken en die goed geschikt zijn voor de snoeimethodiek.
5. Kies de bij de grondsoort behorende onderstam.
6. Zoek de juiste veredelaar bij de gemaakte keuze.
7. Plan de bestelling van de planten. In het najaar is er de meeste keuze.

Gedachten afstompen
Het werk in de gaard, daar was ik vooraf aan deze cursus zeer benieuwd naar. En het heeft me een heel positieve indruk gegeven. Goed, we hebben effectief maar drie kwartier daadwerkelijk staan snoeien in de gaard, maar het werk geeft de indruk altijd weer iets anders te zijn.

Het beeld over de wintersnoei - een klus die voor een gaard met commerciële grootte meerdere weken duurt - is dat het in ieder geval niet op de automatische piloot kan worden gedaan. Elke plant heeft weer zijn eigen karakter en je moet echt wel even nadenken over hoe je die plant snoeit en optimaal voorbereid op de komende groeiperiode. Zelfs Fred, met zijn tientallen jaren ervaring, staat het werk niet als een gedachteloze robot af te wikkelen. En dat geeft de beginnende wijnboer moed!